Wat is Yoga?
Het woord yoga komt uit het Sanskriet en betekent ‘eenheid’, ‘samenvoegen’ of ‘verbinden’. Het uiteindelijke doel van yoga is het verenigen van het individuele bewustzijn met het universele bewustzijn (de individuele menselijke Ziel is een deeltje van de Universele Ziel).
Yoga helpt je groeien naar een dieper bewustzijn. Het brengt je in contact met je diepste kern, het “Zelf (ziel)” het zuivere bewustzijn, om van daaruit te komen tot zelf-realisatie. Daarbij is zelf-realisatie het ten diepste weten dat er alleen maar oneindig Bewustzijn is en dat jij daar deel van bent.“Yoga is een groeiproces naar Zelf-realisatie: de behoeften van je “Zelf (ziel)” erkennen en daar naar handelen en zijn wie je bent”
Het 8 voudige Yoga pad kan ons helpen tot deze vereniging te komen.
Het achtvoudige pad Yoga pad van Pantanjali
1. Yama 5 onthoudingen (zelfbeheersing met betrekking tot de buitenwereld)Ahimsa: geweldloosheid
Satya: waarheidslievend
Asteya: niet stelen
Brahmacharya: kuisheid/zelfcontrole
Aparigraha: afzien van bezittingen (begeerteloosheid) 2. Niyama 5 voorschriften (zelfbeheersing met betrekking tot de eigen persoon)
Shaucha: zuiverheid/reinheid
Santosha: tevredenheid, gelijkmoedigheid
Tapas: soberheid
Svadhyaya: zelfstudie (zelfonderzoek)
Ishvarapranidhana: overgave tot de aanbidding van god (Ishvara) 3. Asana: lichamelijke oefening 4. Pranayama: ademhaling 5. Pratyahara: terugtrekking in de zintuigen 6. Dharana: concentratie 7. Dhyana: meditatie 8. Samadhi: volledige overgave /integratie
Aandachtspunten bij asana beoefening
Asana beoefening moet een harmonieuze ervaring zijn en nooit een worsteling met jezelf.
Beoefening met intentie en aangepast aan de mogelijkheden van de beoefenaar
Niet vanuit een verwachtingspatroon beoefen (dus verwachting over resultaat loslaten) maar met een bepaalde intentie. Omdat elk lichaam anders is dient iedere houding aangepast te worden aan de fysieke mogelijkheden van de beoefenaar.
Asana’s op een verantwoorde manier in stappen uitvoeren
Je voorbereiden (bewust ontspannen van lichaam en geest) om in asana te gaan en de tijd nemen om er zorgvuldig uit te komen.
Elke stap waaruit de asana is opgebouwd voer je met aandacht uit om je zo bewust te worden van wat er gebeurd. Ook aandacht schenken aan de nawerking is belangrijk.
Als je in de houding bent zoek je je grens op. Je gaat de confrontatie aan met het oncomfortabele. Dit doe je door je aandacht te richten op de gewaarwordingen die naar boven komen. Door deze aandachtig (met behulp van adem) en liefdevol te bestuderen worden deze ontrafeld en lossen de blokkades langzaam op. Er is dus spontaan iets aan het veranderen
Dit zie je niet aan de buitenkant, maar binnenin op het fysieke en de meer subtielere niveau’s gebeurt er heel wat. Door die combinatie van aandacht en adem wordt er ruimte gecreëerd in spieren, gewrichten, pezen en botten. Daarnaast worden blokkades opgeruimd, prana gaat stromen en gedachten en emoties vallen stil.
De ademhaling is belangrijk: de brug tussen lichaam en geest
Lichaam, adem en geest zijn zeer nauw verbonden, verandering in het ene brengt ook verandering in het andere. In een asana is je aandacht bij je ademhaling waardoor de geest rustiger wordt. De ademhaling kun je ook gebruiken om grenzen te verleggen omdat je bij elke inademing ruimte creëert en bij elke uitademing eventuele spanningen loslaat.
Je ademhaling dient ook als maatstaf en terugkoppeling. Is de ademhaling bijvoorbeeld kort en moeizaam dan ben je met je aandacht afgedwaald en reageer je op gedachten, emoties, spanningen, enz.
Stoppen of onderbreken van de asana praktijk
Bij gehechtheid aan bepaalde asanas is het nuttig na te gaan waar die gehechtheid vandaan komt en deze asanas tijdelijk niet meer te beoefenen. Omgekeerd, bij asana’s die je verafschuwt omdat ze ongemakkelijk aanvoelen (niet hetzelfde als grens overschrijden) zou je uit kunnen zoeken waarom dat zo is en deze asana’s juist vaker doen zodat de blokkade kan oplossen.
Bij ziekte en blessures is rust belangrijker dan oefenen (energie is nodig voor herstel).
Wat zijn yoga asana's ?
‘Asana’ zijn lichamelijke yoga oefeningen en onderdeel van het achtvoudige yogapad. Asana’s zijn een wezenlijke schakel in het proces naar zelf-realisatie.
Het belang van Yama en Niyama voor Asana
Pas wanneer je een zuivere en juiste innerlijke gesteldheid hebt kun je asana’s op de juiste wijze uitvoeren en dichter bij het Zelf komen.
Indien je direct met asana zou beginnen zonder beoefening van yama en niyama zou je je lichaam geweld kunnen aandoen omdat je dan te strevend werkt, en voorbij je grenzen zou kunnen gaan. Je zou dan enkel op het fysieke niveau werken, waardoor de diepere betekenis van asana (werken op subtielere niveau’s), niet meer ter sprake komt (het is dan slechts een lichaamsoefening).
Bij asana beoefening is het juist de bedoeling om je lichaam en geest door middel van de adem te verbinden zodat al je bewustzijnslagen in harmonie komen (fysieke, energetische, emotionele, mentale en spirituele). Zo ontstaat een toestand van aandacht zonder spanning waarin geest, adem en lichaam op een evenwichtige wijze samenwerken voor een harmonisch resultaat (sattva). Energie kan vrij stromen, er ontstaat kracht en soepelheid.
Bij beoefenen van asana’s onderga je een zuiveringsproces (Sauca) in heel je wezen waardoor je vooral innerlijk de stap van avidya (onwetendheid) naar vidya (kennis) zet en tot slot naar atma vidya (kennis van de ziel).
Dit proces onderga je op een tevreden en serene manier (samtosha) waarbij je steeds luistert naar je lichaam, je innerlijke (ahimsa) en waarbij je meer en meer loslaat (aparingraha). Telkens weer opnieuw en met het nodige geduld, volharding en vertrouwen (tapas) vang je deze zoektocht (satya/svadhyaya) naar het Zelf aan. Wat uiteindelijk leidt tot volledige overgave aan het Zelf (Ishvara-pranidhana).
Doel van asanas
Lichaam losmaken en het denken stilleggenDe lichamelijke yoga oefeningen maken het lichaam los. Doordat je met volle aandacht en concentratie en onder begeleiding van de ademhaling in een bepaalde houding gaat wordt het denken stilgelegd.
Zuivering van conditioneringenVia het fysieke lichaam worden de meer subtielere bewustzijnslagen beïnvloed om dichter bij het zelf te komen. Dit is mogelijk doordat de bewustzijnslagen met elkaar in verbinding staan en veranderingen bij de een gevolgen heeft voor de anderen. Zo kunnen via het fysieke lichaam blokkades in andere bewustzijnslagen worden opgelost
Conditioneringen of reactiepatronen ontstaan door op een niet neutrale manier op gewaarwordingen te reageren. Daarom is het van belang niet te oordelen over je gewaarwordingen neem ze gewoon waar als toeschouwer.
Het zijn vooral de negatieve conditioneringen die blokkades veroorzaken. Dit gebeurt eerst op energetisch niveau en daarna als de energie niet vrij stroomt, manifesteert zich een blokkade op het fysieke niveau als weerstand, spanning of pijn. Je komt vast te zitten.
Uiteindelijke doel is toestand ervaren van volkomen bewustzijn en ontspanning waarin de vorm verdwenen is
Verschil Yoga asana's en oefeningen doen
Oefeningen spelen zich alleen op het fysieke niveau af. De houding ontstaat vanuit het fysieke lichaam, van buiten naar binnen. Een krachtinspanning op het niveau van spieren en gewrichten waardoor er weerstand (pijn) opgewekt wordt wat kan leiden tot kwetsuren. Men dringt niet door tot het energielichaam zodat men ook niet kan doorstoten naar de subtielere niveaus.
Yoga asana’s werken veel dieper dan gewone lichaamsoefeningen
Via het fysieke lichaam worden de meer subtielere bewustzijnslagen beïnvloed om dichter bij het zelf te komen
Dit is mogelijk doordat de bewustzijnslagen met elkaar in verbinding staan en veranderingen bij de een gevolgen heeft voor de anderen. Dat is ook waarom een yoga houding (Asana) effect heeft op het energetische-, emotionele-, geestelijke en spirituele niveau.
De houding ontstaat van binnen naar buiten, eerst de intentie en vervolgens de manifestatie vanuit het energielichaam met behulp van ademhaling.
Bij uitvoering asana’s heerst er een volkomen harmonie van lichaam, geest en ziel. Gaandeweg ervaar je dat je niet alleen op het fysieke niveau aan het werken bent maar ook op subtielere niveaus. Niet alleen je lichaam wordt lichter, maar ook je denken (je stelt vast dat er zoveel meer gebeurd dan alleen maar wat spierkracht).
Enkel op die manier kun je permanente veranderingen teweegbrengen zoals zuiveren van conditioneringen en het oplossen van dieptespanning (blokkades in het energiesysteem). Het lichaam wordt automatisch soepel door dieper in te werken op de beïnvloedende factoren zoals het emotionele en het mentale (diepe conditioneringen die uit het onderbewuste naar boven komen).