Lao Tzu – Oosterse Wijsheid
Door velen bekend als de vader van het moderne taoïsme, dient Lao Tzu (wat ‘Oude Meester’ betekent) de mensheid met gevoel voor humor, met mededogen en met wijsheid. Het taoïsme is een spirituele traditie uit het Oosten. Lao Tzu distilleerde uit die oude traditie enkele toegankelijke leringen en nam deze rond 600 voor Christus op in zijn spirituele klassieker, de Tao Te Ching. Dit was meer dan tweeduizend jaar na het ontstaan van het taoïsme, naar verluidt door de eerste keizer van China, Fu Hsi. De Lichtmeesters hebben, net als jij en ik, verschillende incarnaties op aarde gehad. Ze kiezen de incarnatie van waaruit ze willen ascenderen. Daarbij behouden ze hun stralende fysieke lichaam dat een deel van hun persoonlijkheid en rol als Lichtmeester zal zijn, gebaseerd op wat de mensheid het beste zal helpen. Lao Tzu verschijnt als een oude man, sommige anderen, zoals Jezus, verschijnen als een jongere man of Moeder Maria als een jeugdige maar volwassen vrouw.
Lao Tzu zou zo maar de geïncarneerde ziel van Fu Hsi kunnen zijn, de eerste keizer van China die het taoïsme introduceerde als een complete spirituele filosofie om mensen te helpen door alle aspecten van het menselijk leven te leiden. Hij behoort in ieder geval tot diezelfde zielenmissie waardoor die beide levens een overeenkomst hebben betreffende hun spiritueel doel. Alleen de grootste meester der meesters heeft genoeg wijsheid om volledig en volkomen te vertrouwen op wat er gebeurt. Want alleen door acceptatie van het onverwachte en soms zelfs het schijnbaar onwaarschijnlijke stellen we het Goddelijke genie in staat om zich te ontvouwen. In sommige situaties waarin de omstandigheden zo belachelijk lijken, is het zelfs voor de meest gevorderde meester erg moeilijk om acceptatie te krijgen. Er is een boeddhistische leer van een leraar in de boeddhistische tantra-traditie, Reggie Ray. Het is een eenvoudige lering die zegt: vertrouw op je levenservaringen. Vertrouw op het leven.
Het leven is de ultieme goddelijke leraar en de Tao is haar handleiding. Een bewust vertrouwende en ontvankelijke levenshouding zal ons altijd helpen onze weg te vinden, in feite zal de weg zich voor ons openen. Het taoïsme, het spirituele pad van wijsheid helpt ons ons af te stemmen op het leven en haar mysteries te leren kennen, waaronder balans. Zoveel van ons leren gebeurt als we het vermogen krijgen om onze vooroordelen en ons ego af te schudden, en leren ons af te stemmen op dat wat groter is dan wij zijn. We kunnen grootsheid en kracht vinden, niet door onze eigen fantasievolle verbeelding, maar door werkelijke ervaring van de natuurlijke kracht van het leven. Dit is waar echte kracht vandaan komt en niet uit geweld of de kracht van moed en mededogen hoe wenselijk die laatste ook moge zijn. We krijgen toegang tot onze kracht door onze spirituele verbinding met het leven. De Tao helpt ons onze weg te vinden om in harmonie met het leven te leven. De kern van de Tao is het balanceren van twee stromen van levensenergie – yin en yang, of losjes vertaald in westerse concepten, vrouwelijke en mannelijke energie.
In het Westen zijn we meer bekend met mannelijke kracht – fysieke kracht, macht, dominantie en dingen laten gebeuren door inspanning, streven en persoonlijke macht. Veel, zo niet de meeste van onze new age spirituele leraren zijn gefocust op dit soort kracht en hoe ze te gebruiken om te krijgen wat je wilt, of in new age-termen, om je eigen realiteit te creëren. Dat pad dient een tijdje een doel, maar is geen doel op zich. Het kan mensen helpen bij het ontwikkelen van wilskracht en begrip van de wet van aantrekking, wat essentieel is voor toegang tot hogere stadia van het pad. We kunnen ons niet overgeven aan een hogere macht als we geen wilskracht hebben om het te doen. Je willen overgeven is een geweldig begin, echt geweldig omdat het accepteert dat er een creatieve intelligentie in het Goddelijke kan zijn die meer weet dan ons ego. Dit is de waarheid en het begin van spiritueel opgroeien. Het is een prachtig verlangen. Het is op zichzelf echter niet voldoende om ons alleen maar over te willen geven, we moeten het dan ook echt doen.
We moeten de innerlijke kracht oproepen om te vertrouwen en er is een enorme hoeveelheid wilskracht voor nodig om bij de eerste omschakeling van vertrouwen in angst naar vertrouwen in liefde niet in onze oude denkpatronen te vervallen en nieuwe vertrouwenspatronen te creëren. Het opgeven van het oude drama vergt inderdaad veel wilskracht. Zeker als we de wet van vibrationele resonantie, of aantrekking, niet begrijpen. Want dan zullen we niet begrijpen dat we ons persoonlijke werk moeten doen om onze vibratie te laten groeien en verfijnen. Het heeft geen zin om een leven van liefde, passie, creativiteit en goddelijke inspiratie te willen leven als we vibreren op het niveau van angst, wantrouwen, losgekoppeld van het leven en gebrek aan geloof in onszelf. Die trillingen zijn niet compatibel. We moeten werken aan heling van onszelf om in staat te zijn de zegeningen van het Goddelijke te ontvangen door gevoelens van vertrouwen, waarde, openheid en overgave. Zoals de soefi-mysticus Rumi het stelt, ligt de fout niet bij de wijn (het Goddelijke) maar bij de beker (ons vermogen om te ontvangen).
Toch leren we wel iets van deze ‘creëer je eigen realiteit’-leer. Dit mannelijke pad kan nuttig zijn als we bovenstaande lessen echt leren. Maar het kan ons er ook van weerhouden de volgende stap te zetten als het wordt overgenomen door het ego en wordt omgezet in een spiritueel hulpmiddel dat de behoefte van het ego dient om alles te laten zijn zoals het wil dat het is (zonder overgave). Opgroeien is niet gemakkelijk, zelfs niet spiritueel. Maar terwijl we dat doen, realiseren we ons dat wat we echt willen, onder alle voorbijgaande verlangens naar dit product of die baan, een vervulling is van het verlangen van het hart. Het Goddelijke wil dat ook voor ons. Het probleem is dat we ons eigen hart soms niet zo goed kennen. Gelukkig doet het Goddelijke dat wel. Als we het toestaan, zal het ons rechtstreeks naar onze eigen vervulling leiden, veel verder dan alles wat het ego ooit zou kunnen bedenken in zijn wildste fantasieën. Het Goddelijke kan ons zelfs naar vervulling leiden via dat product of die baan, of die persoon, maar het kan ook andere manieren hebben die nog mooier voor ons zouden zijn. Maar we weten het niet van tevoren, we kunnen er alleen maar op vertrouwen.
Naarmate we spiritueel opgroeien, worden we wijzer. We leren onze creatieve wil in evenwicht te brengen met een overgave aan het grotere goed. Dus als je echt iets wilt, en je kunt het gewoon niet loslaten dan is dat niet erg. Verlangen is namelijk helemaal niet slecht – het kan de hartstochtelijke obsessieve behoefte aan het Goddelijke zijn die ons de kracht geeft om ons spirituele pad nooit op te geven. Maar zeg dat je een verlangen hebt dat intens is en je worstelt ermee, niet zeker of het een goede zaak is die je zal helpen groeien of een grote afleiding die je later veel onnodige pijn kan bezorgen. Of je bent geobsedeerd met iets of iemand en het gaat gewoon niet zoals je zou willen; dan zou je het volgende gebed kunnen bidden: “Ik voel dat ik deze ervaring of dit ding verlang – ik sta ervoor open om het te ontvangen, maar ik geef het verlangen ernaar over aan het Goddelijke. Als het tot mij komt, laat ik het dienen voor het grootste goed. Als er iets anders is dat het Goddelijke in plaats daarvan voor mij wil, dan open ik mezelf om dat te vertrouwen en te ontvangen. Laat me het Goddelijke zo goed mogelijk dienen.’
Je voelt je misschien erg uitgedaagd en erg emotioneel, met veel ego-driftbuien als je zo’n gebed bidt. Dat is ongemakkelijk, maar een goed teken dat je het eigenlijk juist loslaat. Dingen kunnen zich heel snel manifesteren door zo’n soort gebed, maar het komt ook voor dat we soms veel langer moeten wachten of dat de dingen zich op een andere, maar uiteindelijk superieure manier, manifesteren.
Vertrouwen is de sleutel om verder te gaan dan de mannelijke “ik doe het op mijn manier”-benadering. Zo kun je gaan naar: “Misschien is er een nog betere manier waarvan ik me tot nu toe niet bewust ben.” Deze volgende stap is de oosterse wijsheid van de Tao en vooral voor degenen onder ons die meer affiniteit hebben met het mannelijke pad om het op onze manier gedaan te krijgen. Want deze wijsheid gaat over balans, niet over slechts één juiste weg. De Tao geeft ons een meer holistische kijk op kracht, die vrouwelijke kracht of yin-kracht omvat. Yin of vrouwelijke principes werken heel anders dan de op inspanning en kracht gebaseerd mannelijk of yang-principes. Yin-kracht is iets dat we in het klein ervaren als we niet proberen iets in het bijzonder te doen. Wanneer we op wonderbaarlijke wijze vinden wat we zochten, zelfs zonder er echt naar te zoeken, ervaren we yin-kracht. Het kan een lering zijn of een stuk begeleiding dat tot ons spreekt als we willekeurig een boek openen en een alinea lezen om te ontdekken dat dit precies is wat we wilden horen. Het kan een echt object zijn dat we ontvangen, misschien via een vriend die zijn wasmachine wegdoet terwijl de jouwe het juist heeft begeven of het vinden van een plek om te wonen die aan je behoeften voldoet, ook al had je geen idee dat het mogelijk zou zijn (omdat al je behoeften schijnbaar onmogelijk te vervullen waren voor jouw budget).
De Tao leert ons hoe we deze stroom kunnen cultiveren. Hoe we ontvankelijker kunnen worden en beter in staat om intelligent en bewust met yin-kracht te werken om iets te bereiken. In plaats van te geloven dat streven en strijd de enige manier is. Yin-kracht vereist dat we voldoende vertrouwen hebben in de goddelijke stroom om te ontspannen en dingen te laten gebeuren volgens de werking van een grotere kracht. Soms krijgen we een heel duidelijke bevestiging. Soms zal de manifestatie veel langzamer en dieper gaan en zullen we geen onmiddellijke resultaten zien. Vooral dan moeten we erop vertrouwen dat de yin-kracht zijn werk zal doen. Als we het vertrouwen verliezen en proberen het over te nemen met yang-kracht, waarbij we onze wil forceren, verliezen we ons yin-kracht proces. We kunnen ons yin-kracht proces eren en erin blijven door te vertrouwen op het Goddelijke en alleen te doen wat vanuit het hart geïnspireerd voelt, vanuit een plaats van aangeboren innerlijk vertrouwen. Werken met yin-kracht kan een uitdaging zijn voor meer type-A gedreven persoonlijkheden. Dit zijn mensen die vaak erg ambitieus en gemotiveerd zijn. Ze willen graag zoveel mogelijk bereiken in een zo kort mogelijke tijd en stellen strenge deadlines voor zichzelf. Dit kan echter ook gedrag zijn van personen die van nature meer yin-type zijn maar die zich moesten aanpassen om te slagen (of zo werd hen geleerd door de westerse samenleving) en zo steeds bedrevener werden in het werken met yang-kracht.
Voor degenen onder ons die voor het eerst over Yin-kracht leren, kan het een beetje verwarrend zijn. Het is veel minder dynamisch en meer magnetisch. Het gaat om overgave. Onze inspanning gaat niet om dingen te laten gebeuren, maar om de kracht op te roepen om het te kunnen laten gebeuren. Niet actiegericht door elk obstakel heenwerken waardoor we ons creatieproces juist tegenwerken. Maar meer met onze ontvankelijke, magnetische aard naar ons toe trekken wat nodig is door een bewuste keuze en actie van overgave. Om ons geprogrammeerde idee, van dat iets bereiken alleen door inspanning kan tot het punt van uitputting, los te laten moeten we het herprogrammeren. De Tao helpt ons hierbij door ons te wijzen op een andere manier van denken over hoe we waarnemen. Een van de leringen van de Tao stelt onze waarneming ter discussie over wat vooruitgang en achteruitgang is op ons pad. Vanuit het hoogste perspectief bestaat zoiets als regressie of achteruitgang niet, aangezien alles het pad van groei en evolutie dient. Er is dus enkel vooruitgang zelfs momenten waarop we achteruit lijken te gaan. De taoïstische leerstelling is dat de weg vooruit soms achteruit lijkt te gaan en de weg achteruit soms vooruit lijkt te gaan. Dit betekent dat wat we soms denken dat ons vooruit zal brengen dat misschien niet zal doen en vice versa.
De taoïstische filosofie ziet het leven als een spiraal van bewustzijn, die zich uitbreidt en samentrekt in natuurlijke ritmes, net als een in- en uitademing. De spiraal wordt steeds groter, maar soms als we in die spiraal zitten zullen we het gevoel hebben dat we oude ervaringen of patronen opnieuw beleven. We doen dat dan echter wel vanuit een ander perspectief oftewel een andere trede op de spiraal. Dit is een meer yin-visie op het leven dan de lineaire progressie van onwetendheid naar verlichting. Om de yin-kracht te omarmen moeten we op zijn minst de overtuiging loslaten dat de manier waarop we vooruitgang boeken en ons manifesteren logisch moet zijn. Onze reis van A naar C gaat misschien wel via Z. Als dat spiritueel het meest logisch is omdat het de manier is waarop we heelheid zullen bereiken en onnodige obstakels zullen vermijden dan is dat de manier waarop we van nature zullen groeien. Dit is echter wel op voorwaarde dat we het proces niet zelf saboteren door weerstand te bieden aan onze levenservaringen. Dat is de genialiteit van yin en de reden waarom we zo’n vertrouwen nodig hebben om het te eren. Lao Tzu duwt ons zachtjes in de richting van acceptatie en overgave. Zodat we kunnen leren dat we door afstemming met het leven datgene aan zullen trekken wat we nodig hebben. Maar ook om te vertrouwen op de perfectie van alles wat op onze weg komt. Zelfs als het is vermomd in de meest onwaarschijnlijke vormen.